Nijerya, Afrika kıtasının en büyük ekonomilerinden biri olarak dış ticaret açısından dikkat çekici fırsatlar sunar. 200 milyonu aşkın nüfusu ve artan tüketici talebiyle, ithalatçılar ve ihracatçılar için büyük bir pazardır. Ancak Nijerya ile ticaret yapmak isteyen firmaların öncelikle gümrük vergisi oranları, ithalat belgeleri, vergi türleri ve gümrük prosedürleri hakkında bilgi sahibi olması gerekir.
Nijerya’da Gümrük Vergisi Uygulamaları
Nijerya’da ithalat işlemlerinde uygulanan çeşitli vergi türleri bulunmaktadır. Bunlar yalnızca gümrük vergisiyle sınırlı olmayıp birçok ek mali yükü de içerir.
Uygulanan Vergi Türleri:
Gümrük Vergisi (Customs Duty): %5 – %35
Katma Değer Vergisi (VAT): %7.5
ECOWAS Vergisi: %0.5
Liman Hizmet Ücretleri ve İşlem Ücretleri
Özel Tüketim Vergisi (Excise Duty): Bazı ürün gruplarında (alkol, sigara vb.)
Not: Toplam maliyet, CIF (mal bedeli + sigorta + navlun) üzerinden hesaplanmaktadır.
Nijerya Gümrük Vergisi Oranları (Sektörel Bazda – 2025)
Ürün Grubu Gümrük Vergisi + Ek Vergiler
Elektronik Ürünler %10 – %20
Otomotiv ve Parçaları %20 – %35
Tekstil ve Giyim %10 – %20
Gıda Ürünleri (işlenmiş) %10 – %30
Kimyasal Ürünler %5 – %15
Lüks Ürünler %30 – %50 (Excise dahil)
Nijerya’ya İthalat Yapmak İçin Gerekli Belgeler
Ticari Fatura (Commercial Invoice)
Paketleme Listesi (Packing List)
Konşimento (Bill of Lading / Air Waybill)
Menşe Şahadetnamesi (Certificate of Origin)
İthalat İzni (Form M)
Pro Forma Fatura (Pre-invoice)
HS Kodu (GTIP)
NAFDAC Onayı (ilaç, gıda, kozmetik gibi ürünlerde)
SONCAP Sertifikası – Standardizasyon belgesi (zorunludur)
Form M, Nijerya Merkez Bankası tarafından ithalat onayı için kullanılan belgedir ve ithalattan önce düzenlenmelidir.
Nijerya ile Dış Ticarette Dikkat Edilmesi Gerekenler
Nijerya hükümeti yerli üretimi korumak amacıyla bazı ürün gruplarında yüksek vergi uygulamaktadır. Bu nedenle ithalat yapmadan önce ürününüzün yasaklı veya kısıtlı ürünler listesinde olup olmadığını kontrol etmek önemlidir.
Uygulamalar:
Bazı ikinci el ürünlerin (özellikle otomobil ve elektronik) ithalatı kısıtlıdır.
Gıda, ilaç ve kozmetik ürünlerinde NAFDAC kaydı zorunludur.
Uygunluk değerlendirme sertifikası olan SONCAP olmadan gümrük işlemleri yapılamaz.
Ödeme genellikle akreditif (L/C) yöntemiyle yapılmaktadır.
Nijerya’dan İhracat Yapmak
Nijerya, ihracat işlemlerinde fazla vergi uygulamaz. Ancak ihracata konu olacak ürünlerde kalite ve sağlık kontrolleri önemlidir. Tarım ve hammadde ihracatı yaygındır. İhracat belgeleri genellikle aşağıdaki gibidir:
İhracat Beyannamesi
Gümrük Çıkış İzinleri
Fatura ve Paketleme Listesi
Menşe Şahadetnamesi
SGS kalite kontrol belgeleri (bazı ürünlerde)
Nijerya ile Ticaretin Avantajları ve Zorlukları
Avantajlar:
Büyük ve gelişmekte olan tüketici pazarı
Hammadde ve enerji talebinin yüksek olması
Afrika'nın en büyük limanlarından biri: Lagos Limanı
Batı Afrika ülkelerine geçiş kapısı
Zorluklar:
Karmaşık gümrük prosedürleri
Yüksek vergi yükü
Bürokratik süreçler
İthalat yasakları ve kotalar
Sertifika gereklilikleri (SONCAP, NAFDAC)
Sonuç: Nijerya Pazarı İçin Hazırlıklı Olun
Nijerya, Afrika kıtasında büyüyen ekonomisiyle ithalat ve ihracat açısından cazip bir ülke konumundadır. Ancak, yüksek gümrük vergileri, belge yükümlülükleri ve özel izin gereklilikleri nedeniyle işlemler profesyonel destekle yürütülmelidir. 2025 yılı itibarıyla, doğru HS kodu, gerekli belgeler ve yerel partnerlerle çalışmak başarı şansını artıracaktır.